Giảm cân bằng đồ uống: Đâu là lựa chọn đúng?
Giảm cân bằng đồ uống là một trong những phương pháp được nhiều người thừa cân, béo phì lựa chọn. Tuy nhiên, đồ uống cũng có loại giúp bạn giảm cân nhưng cũng có những loại khiến bạn tăng cân nhanh chóng. Vậy đâu là lựa chọn đúng?
Đồ uống tăng cân
Đồ uống giàu năng lượng như nước ngọt có gas hoặc không có gas, thành phần có nhiều đường, là một trong những loại thực phẩm dễ tăng cân. Một chai nước ngọt 500 ml có thể cung cấp 250-300 kcal và có rất nhiều đường (50-60g) gây tăng cân và ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Ngoài ra, nếu bạn uống quá nhiều thức uống có đường cũng có thể gây ra những ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ. Những đồ uống này cần hạn chế sử dụng.
Bia rượu cũng là đồ uống nhiều năng lượng gây tăng cân và có ảnh hưởng xấu cho sức khỏe. Một cốc bia 330 ml cung cấp 141 kcal, nếu uống 3-5 cốc bia thì năng lượng cũng khá nhiều. Những đồ uống này cần hạn chế sử dụng.
Ca cao cũng là thực phẩm giàu năng lượng (100g ca cao cung cấp 227 kcal). Sữa nguyên kem giàu chất béo cũng dễ làm tăng cân, ngoài ra chất béo trong sữa đa phần là chất béo no không tốt cho sức khỏe người trường thành. Vì vậy người trưởng thành nên uống sữa tách béo, không đường. Socola sữa nóng, trà sữa… cũng là những đồ uống nhiều năng lượng, chất béo và đường, sử dụng nhiều cũng có thể khiến bạn tăng cân nhanh chóng.
Ngoài ra, một số loại sinh tố thường được chế biến cùng với sữa đặc có đường, đường và sữa tươi và các loại quả có nhiều chất béo như bơ, dừa, hoặc nhiều đường như sầu riêng, chuối cũng có nhiều năng lượng, khi dùng nhiều hàng ngày cũng có thể làm tăng cân.
Đồ uống hỗ trợ giảm cân
Không có đồ uống nào có thể giúp giảm cân mà chỉ có thể sử dụng kết hợp với chế độ ăn và luyện tập để hỗ trợ giảm cân bằng việc bổ sung vitamin và khoáng chất giúp cơ thể chuyển hóa chất béo.
Đồ uống hỗ trợ giảm cân là những đồ uống làm từ trái cây, rau củ. Có thể phối hợp nhiều loại trái cây hoặc rau củ, có năng lượng thấp, nhiều vitamin và khoáng chất, giúp tiêu hóa thức ăn, giảm cảm giác đói và tăng chuyển hóa chất béo. Một số nước uống ít năng lượng có thể dùng trong bữa phụ để giảm cảm giác đói giúp giảm cân tốt hơn.
Một số nghiên cứu cho thấy khi sử dụng cùng một chế độ ăn giảm năng lượng nhưng nhóm đối tượng sử dụng nhiều rau, quả hơn (bổ sung vitamin và khoáng chất giúp chuyển hóa chất béo tốt hơn) thì giảm cân tốt hơn và lượng axit béo đào thải nhiều hơn.
Nước ép dứa
Nước ép giảm cân làm từ dứa kết hợp với nước cốt chanh và bột quế Ceylon cung cấp vi khoáng, hạn chế sự thèm ăn và làm tăng khả năng miễn dịch, tạo cảm giác no.
Nước chanh
Cung cấp ít năng lượng và có nhiều vi khoáng giúp chuyển hóa chất béo. Ngoài ra có thể sử dụng nước chanh muối để uống hàng ngày cũng rất tốt cho việc giảm cân.
Nước ép cà chua
Do cung cấp ít năng lượng lại nhiều vitamin và khoáng chất nên nước ép cà chua được nhiều người ưa chuộng sử dụng hỗ trợ giảm cân.
Nước ép bưởi
Uống nước ép bưởi mỗi ngày được cho là có thể hỗ trợ giảm cân. Lượng vitamin C và enzym trong bưởi giúp đốt cháy chất béo rất hiệu quả. Vì thế có thể sử dụng nước bưởi trong chế độ ăn kiêng để giảm cân an toàn và lành mạnh.
Nước ép dưa chuột
Dưa chuột là loại thực phẩm chứa rất nhiều nước, rất giàu hàm lượng chất xơ và khoáng chất, cùng lượng vitamin phong phú. Uống nước ép dưa chuột sẽ cung cấp một lượng vi khoáng và không thấy đói bụng, giảm cảm giác thèm ăn, giảm cân hiệu quả.
Nước ép rau củ
Nước ép rau củ cung cấp vitamin, chất khoáng và chất xơ. Nước ép rau củ năng lương thấp, giảm cảm giác thèm ăn, hỗ trợ giảm cân
Trà xanh
Một số nghiên cứu cho thấy trà xanh có tác dụng hỗ trợ giảm cân.
Nước hạt chia
Hạt chia khi pha vào trong nước ấm sẽ nở ra tạo thành một hỗn hợp có gel bao quanh như sinh tố. Hạt chia có nhiều khoáng chất như canxi, omega, sắt… ít chất béo và năng lượng nên có thể sử dụng vào bữa phụ cho người muốn giảm cân.
Sữa đậu nành
Sữa đậu nành không đường có năng lượng thấp, có chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Có thể sử dụng vào bữa phụ cho người muốn giảm cân.
Cảnh giác với giảm cân bằng phương pháp detox
Một trong những giải pháp giảm cân nhanh đang thịnh hành hiện nay là phương pháp detox bằng một số đồ uống. Chương trình detox thường được thực hiện 5 đến 15 ngày với mục đích là giảm cân và thải độc cho cơ thể. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy sử dụng đồ uống detox có thể giúp giảm cân nhưng có thể gây những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe và nguy cơ tăng cân nhanh trở lại khi ngừng detox.
Nhu cầu năng lượng của cơ thể bao gồm năng lượng cho chuyển hóa cơ bản (chiếm tới 60-70% nhu cầu năng lượng trong ngày, là năng lượng để duy trì hoạt động của các cơ quan cơ thể, trong đó năng lượng cho hoạt động của não là 20%, gan 20%, cơ 20%, tim, phổi 20%, các cơ quan khác 20%) và năng lượng cho hoạt động thể lực và tiêu hóa thức ăn (chiếm 30-40% nhu cầu năng lượng cơ thể).
Khi giảm năng lượng chế độ ăn đột ngột thì theo cơ chế sinh tồn, cơ thể cũng sẽ giảm tối đa mức năng lượng dành cho hoạt động của cơ quan này, gây nên tình trạng mệt mỏi, kiệt sức, chóng mặt, hạ đường huyết… Ngoài ra, việc giảm đột ngột năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho bữa ăn hàng ngày có thể gây mất cân bằng điện giải, mất cơ bắp và tăng cân trở lại khi ngừng sử dụng đồ uống detox.
Mặt khác, cơ thể không thể thải độc trong thời gian ngắn, cơ thể người khỏe mạnh có thể tự thải độc hàng ngày mà không cần phương pháp thanh lọc. Một số trường hợp còn phối hợp giữa đồ uống detox và ăn nhiều thực phẩm cung cấp chất đạm (để chống đói) để giảm cân. Cách này rất nguy hiểm vì còn gây rối loạn chuyển hóa lipid máu và dùng lâu dài chế độ ăn thừa chất đạm có thể làm tăng acid uric và ảnh hưởng tới chức năng thận.
Bài báo đăng trên tạp chí Lancet 2018 cho thấy, chế độ ăn quá nhiều glucid (> 70% tổng năng lượng) và chế độ ăn quá ít glucid (< 40% tổng nhu cầu năng lượng) đều tăng nguy cơ bệnh tật và tử vong. Như vậy, khi bị thừa cân, béo phì không nên dùng nước uống detox thay thế toàn bộ chế độ ăn hàng ngày, hoặc nước uống detox kết hợp với sử dụng thực phẩm giầu đạm (low carb) rất nguy hiểm cho sức khỏe.
PGS.TS. Bùi Thị Nhung